Hoe jazz en literatuur elkaar vonden. Een swingende cultuurgeschiedenis van onze tijd. Nieuwe publicatie van nY-redacteur Matthijs de Ridder. 

‘Deze muziek komt voort uit de loopgraven,’ stelde een Italiaans pamflet in 1927, in een poging de jazz zijn Amerikaanse oorsprong te ontnemen. De jazz had geen nationaliteit, maar was de ‘zoon van een machinegeweer en de snaar van een windharp’ en dus de perfecte soundtrack voor het radicale programma van de avant-garde. Vlak na de Tweede Wereldoorlog was de jazz voor Louis Paul Boon de ‘ziel van onze kapotte tijd’. En nog weer later, in de jaren voor de val van de muur, voerde de Tsjechische schrijver Josef Škvorecký in zijn romans de levenskrachtige jazz op als tegengif voor het communisme dat zijn vaderland in zijn greep hield. Behalve door de geschiedenis werd de literatuur ook door de jazz bewogen.

In Rebelse ritmes vertelt Matthijs de Ridder het verhaal van de opruiende invloed van de jazz op de Europese literatuur. Hij laat zien hoe ragtime, bebop en freejazz zulke uiteenlopende figuren als Paul van Ostaijen, Hermann Hesse, Remco Campert, Boris Vian en Roddy Doyle inspireerden tot ontwrichtende vormen en swingende vertellingen. Deze en vele andere schrijvers vonden in de expressieve kracht en de associatieve vrijheid van de jazz de middelen om de confrontatie aan te gaan met hun ‘kapotte’ tijd of om in gesyncopeerde composities de extremen juist met elkaar te verzoenen – al was het maar voor even.

Rebelse ritmes is een uitdagende ontdekkingstocht door de literatuur die is geschreven op de cadans van de jazz: van de opstandige liedjes die James Reese Europe tijdens de Eerste Wereldoorlog in de loopgraven schreef, via de swingband van Jozef Goebbels, het duizelingwekkende, maar stille protest van de bebop en de presidentiële campagne van Dizzy Gillespie in 1964, tot Sonny Rollins’ 9/11 Concert en de strijd voor een vrij Palestina van de Brits-Israëlische saxofonist en romanschrijver Gilad Atzmon.

Meer info en bestellen via de site van de uitgever
Zie ook www.matthijsderidder.be

Uitgeverij De Bezige Bij Antwerpen, 2012, 376 pagina’s.