De verlichte vent

Vertaling van ‘Le mec éclairé’, een dadagedicht van Paul Joostens uit Salopes. Le quart d’heure de rage ou Soleil sans chapeau (éd. Ça ira, 1922), door Piet Joostens vertaald voor nY #1, kwestie ‘Vlaams hotelwezen’ (2009). Online geplaatst n.a.v. de opening van de tentoonstelling ‘Cinema Joostens‘ in Mu.ZEE (Oostende).

 

 

Cinema Goedenavond.
De straat op, Gij allemaal. De stad, dat zijn blote katakomben. Over de ganse 
 xxxxlengte vriest het dat het huizen kraakt.
Dinamo’s op de rail ronkt van vreugd een pure vonk een ventje waakt en raakt 
 xxxxverlicht, ginder kibbelen kippetjes al op hun kop.

Geloofd zij de zeer onnoemelike verlichte Vent onder prima kerels.
Van harte verkondig ik u de hipostaze – Sofie in ’t land van Jéramie – Encore
 xxxxen vie –
Hij lacht, ingeseind door de chasseur van de Savigny. Zijn naam François,
 xxxxin ’t Olifanties Suske godverdekke, Serafijnenvlam.
De gloriedag breekt weldra aan –
Wit vuuroffer dat een bloemenkrans al over zijn boekethart spreidt.
Geestelike kus gewisseld. De pastoor verguld: Te Deum.
De eerste ketterij is het gillettemesje.
De trompet weegt in de weegschaal. In die verdoemde loge is de familie goed
 xxxxgeplaatst. Fonk’lende medalje.
Verandert onze vermoedens in zeker weten.
Op een dag vloog François naar de scherpe heuvels. Vijf jaar later liet hij 
 xxxxtien tranen. Verjaagd uit de ‘Makkabeeën van Hispaniola’ bezocht hij 
 xxxxde nieuwe alliansie te Mexico. Verzekerde van 1914 tot 1918 de nasionale 
 xxxxonafhankelikheid in Olifantië. Werd verraden, ontmaskerd, gekruisigd, 
 xxxxbespuwd en beschuldigd van maçonniek Manicheïsme en Ventologie.
Ventenvriendschap brengt geluk.
Geen roeigezwoeg, geen voetnoot en geen schoenen aan.
De levensnacht blijft niet van geest gespeend. Iets wordt gedeeld. Onze broeder
 xxxxSus is goed geplaatst.
Da’s de Waarheid.
De loterij is het hele punt. Domino van ’t gescheiden leven – Geestelik en tijdelik
 xxxxbarema. Geloofd zij de hipostaze – Sofie.
François roerde alles om in een vurige dubbele Tee. Fascinerende
 xxxxmorgenster.
En hij is het best geplaatst omdat hij zo schriel is.
Pomp in ’t bekken der Maatschappij. – De lamp van de venten is de zon
 xxxxgelijk beschreven. De broodjes die getikte echtgenotes roosteren
 xxxxworden in het kreupelhout verwarmd.
Voel het spoel en spoel het terug, in april geen gril. De navel een verplaatste
 xxxxpince-nez.
Edouard – Richard.
Suske neemt de duivel bij de lurven, heel kurieus die neus geeft alles prijs.
Duizend obussen teruggeschoten. 700 voor het rad van Onfortuin.
Maar de verlichte vent die straalt. Teruggevonden zijn gecharmeerd
  xxxxportret in witte hostie ’t is de laatste keer voor de gekeerde goudvis.
De Weg is Weergaloos. Het is de preek van het fin de siècle. Cocottes met
 xxxxschort de hort op richting grote Loterij. Wat is François toch
 xxxxgalant, zoon van ’t Nest – Zilveren appelboom – Bibi.
Het centrum is gevallen, zegt Suzanne.
Zieneres, streel mijn bles.
Onbezorgd pakje van de weerhoofdstuit (immer vliegen de engelen) zegt
 xxxxGod: Hebbes.
Zwelg over berg en dal, sterf – Kristus en zijn Baby’s. Het nihil zit niet in
 xxxxhet misplaatste maar beschadigde vakje. Bij plaatsgebrek gaat alles
 xxxxweg François en Mimi giechelen.
Volgende zomer bij warm weer zal God door de straten wandelen en wij
 xxxxzullen hem begroeten. Die uitgehongerd zijn hebben vanillesmaak,
 xxxxdat is de leer van kaneel.
Mijn land is verplaatst.
De bisschoppen luiden de Liebigse Metten. In het Grand Hôtel van de
 xxxxventen zitten de ouderen er warmer bij.
De moordenaar is de dodelike bliksem gevolgd. ’t Is ’t fluweel, de boter, ’t is
 xxxxde kribbe, de bres, de gepralineerde melk met goud gespekuleerd.
Geeuwt hij de gouden eeuw, de grote tovenaar en de gekapte fee –
Gitaar en luit – bankroet maakt weinig uit.
Bewonder zijn meegaandheid – afgeschraapte geestigheid.
De hem toegegooide bezem ingeslikt, Afrika gans ingeblikt. De koningin
 xxxxgereïncarneerd. Geef haar snel die nachtmuts, heus wat een neus!
 xxxxJudas gerehabiliteerd.
Een immense mantel van loshangend haar, de lokken geweven.
Alle autoriteiten ten val en niemand treft schuld. Na het villen staat het
 xxxxbedjuweel niet weder op.
Zegt de vent François: Joden zijn gewiekst. Potverkeerd en gestudeerd.
Passe-partout – antikrist wordt Fiasco.
Jéramie woont in een oud ventje: Alvorens de haan zal kraaien moet ik
 xxxxpissen.
Op de toren de snelste weg verloren.
Extra’s – wij voeren oorlog – Tijdschrift – Als ze u de deur uit gooien, kom
 xxxxdan langs het raam weer naar binnen.
’t Zijn geen uiers, geen kazuifels. God is mechanies.
Op de bodem rust het ware ingeschapen leven, gevangen zuchten,
 xxxxjehovitiese asem, schijtbak van het eeuwige.
Sterven is verlossing, geen teloorgang. De consommé van Vincart
 xxxxteruggeven aan de geest van de gebarsten kom. Gevlucht naar het
 xxxxgans uitgewiste, laten wegvloeien, bol staan, uitstorting van vingers,
 xxxxgul gebaar richting volheid. Paraplu, paravent, soldatenmijter. En
 xxxxgij allemaal agenten van de dood.
Alle vermenselikte koeien keren weer tussen de planken van de cenotaaf.
Geloofd zij deze weldoende zuivering. Wanneer het koeienleven uit dat
 xxxxuitschot is verdwenen, is ’t overal weer heel schoon weer.
Zuivering, beproeving zult ge bedoelen. Om het even. Ik ga twaalf jaar
 xxxxin de woestijn leven, op witte kanaries jagen, iets opsteken van de
 xxxxlichaamsas en de geheime zwengel. Ha! Waren we niet zo lui dan zagen
 xxxxwe de mannelike struik de traditie van het runderras voortzetten,
 xxxxmet als gevolg een vermenigvuldiging der Tropen in het koor van
 xxxxmagere koeien die zingen van Leve de studenten, moedertje! Doch
 xxxxGod verheugt zich, want de vuurrode nok van bouwwerf Hemel West
 xxxxbarst van de duivels. Hij moet er hard om lachen terwijl hij in zijn
 xxxxsloffen schiet. In Petrus’ boek staan beestige pekelzonden.
 xxxxDe grote spons die sponst en sponst!
Ze pletten de suiker, open uw paraplu.
Na de bicepsen het ingewand der darmen – maar François vaart uit tegen
 xxxxde afvoer van ’t Afvoermetaal.
Vloeibare amber – Hars – Donderontlading – Voltaire –
 xxxxVolta – Magneet – Voluntair – Volontas –
Elektrovitaal – Elektromagneet.
Elektrolizeert de in- en uitgang naar de god.
Batterijen die buitelen in vonken – Truk.
Verlossing – Petroliumswing – Optissimi.
  xxxxZie, de vent straalt alweer.

 

Vertaling: Piet Joostens 2009, met dank aan Matthijs de Ridder en Rokus Hofstede. Bij de vertaling werd hier en daar de spelling-Kollewijn gehanteerd.